Anna Augustyn
Kancelaria Radcy Prawnego

Działalność nierejestrowana w 2024r.

Data publikacji: 13/03/2024

Czas czytania: 6 min



Zastanawiasz się nad rozpoczęciem własnego biznesu, ale martwisz się skomplikowanymi procedurami związanymi z rejestracją firmy? Nie prognozujesz na starcie dużych przychodów?

A może dopiero próbujesz swoich sił i na początek chcesz wypróbować swój pomysł na biznes?

Poniżej najważniejsze informacje na temat działalności nierejestrowanej.

  1. Limity 💰

Kwota miesięcznego przychodu z działalności nierejestrowanej – w każdym miesiącu jest limitowana tj. nie może przekroczyć 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Przychodem w działalności nierejestrowanej są kwoty należne - a więc wszystkie, nie tylko te opłacone.

Jeśli przychód z działalności przekroczy wskazany wyżej limit, to masz obowiązek zarejestrować działalność w ciągu 7 dni w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG)

  1. Obowiązek ewidencji sprzedaży 📒

Jeśli prowadzisz działalność nierejestrowaną, powinieneś prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży. Możesz to robić w formie papierowej lub elektronicznie np. w Excelu.
Przepisy nie regulują, jakie dokładnie elementy zawiera uproszczona ewidencja. Przyjmuje się, że powinna ona zawierać:

  • liczbę porządkową
  • datę dokonania sprzedaży
  • wartość sprzedaży
  • wartość sprzedaży narastająco

Jeśli będziesz prowadził ewidencję w sposób nierzetelny lub nie będziesz prowadził jej w ogóle, a na podstawie dokumentacji nie będzie możliwe ustalenie wartości sprzedaży, to organ podatkowy sam określi wartość sprzedaży opodatkowanej i ustali od niej kwotę podatku należnego, a jeśli nie będzie można określić przedmiotu opodatkowania, to kwota podatku zostanie ustalona na 22%.

  1. Jak założyć działalność nierejestrowaną? 🚀

Założenie działalności nierejestrowanej, nie wymaga dopełnienia żadnych formalności, nie musisz niczego zgłaszać do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG), Urzędu Skarbowego czy GUS.

  1. Kto może prowadzić działalność nierejestrowaną? 👱🏼‍♀️

Działalność nierejestrowana może być prowadzona wyłącznie przez osobę fizyczną (czyli człowieka 😅) - w tym będącą na etacie, pozostającą bezrobotnym, na emeryturze, która jest rolnikiem czy urzędnikiem…

Działalności tej nie może prowadzić osoba, która:

posiada udziały w spółkach cywilnej lub prawa handlowego,
w okresie ostatnich 60 miesięcy miała zarejestrowaną działalność gospodarczą. Z wyjątkiem, jeśli przez ten czas firma była zawieszona.

  1. Co z fakturą? 💳

Jeśli nie jesteś płatnikiem VAT, nie musisz wystawiać ani rachunku, ani faktury. Jednak jeśli klient zwróci się do Ciebie o fakturę – nie możesz mu odmówić jej wystawienia. Faktura bez VAT-u powinna zawierać takie elementy jak:

  • datę wystawienia,
  • numer kolejny faktury,
  • imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,
  • nazwę (rodzaj) towaru lub usługi,
  • miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,
  • cenę jednostkową towaru lub usługi,
  • kwotę należności ogółem.

W przypadku faktury bez VAT-u kwota netto jest równocześnie kwotą brutto (od wartości transakcji nie jest naliczany ani pobierany podatek VAT).

W przypadku działalności nierejestrowanej na rachunku lub fakturze bez VAT nie musisz podawać numeru PESEL, czy adresu zamieszkania.

Klient ma na zgłoszenie się do Ciebie po fakturę 3 miesiące, po tym czasie nie masz już obowiązku wystawienia faktury.

  1. Co z podatkiem dochodowym? 🏦

W działalności nierejestrowanej istnieje obowiązek odprowadzania podatku dochodowego z tytułu osiąganych dochodów, ALE nie ma obowiązku odprowadzania okresowych (miesięcznych lub kwartalnych) zaliczek na podatek dochodowy.

Osiągnięte przychody oraz poniesione koszty uzyskania przychodów z tytułu prowadzenia działalności nierejestrowanej - wykazuje się w zeznaniu rocznym PIT-36. Znajduje się w nim rubryka „działalność nierejestrowana”, w której wykazujesz przychody, koszty, dochód i należny z tego tytułu podatek.
Trzeba pamiętać, że w celu opodatkowania przychodu podatkiem dochodowym kwotę przychodu obliczasz inaczej niż przy weryfikacji limitów wskazanych wyżej.

Na potrzeby rozliczeń z urzędem skarbowym twoim przychodem z działalności nierejestrowanej są: pieniądze i wartości pieniężne otrzymane lub postawione do twojej dyspozycji w roku kalendarzowym oraz wartość otrzymanych świadczeń – w naturze i innych nieodpłatnych. Oznacza to, że twoim przychodem podatkowym z tej działalności są tylko kwoty zapłacone przez klienta za towar lub usługę (przy obliczeniach dla weryfikacji limitów - przychodem w działalności nierejestrowanej są kwoty należne a więc wszystkie, nie tylko te opłacone).
Kwoty należne, ale nieotrzymane w danym miesiącu staną się przychodem podatkowym, jednak w momencie, kiedy otrzymasz zapłatę od klienta.

  1. Czy mogę rozliczyć koszty? 🛍️

W PIT-36, o którym wspominam wyżej możesz wykazać koszty, które poniosłeś/aś w związku z prowadzoną działalnością, i pomniejszyć tym samym dochód, który będzie podlegać opodatkowaniu.
Takimi kosztami będą m.in. zakup towarów handlowych, które sprzedajesz czy koszty zużytej energii. Nie istnieje jednak zamknięty katalog wydatków, które można uznać za koszt, muszą to być jednak wydatki faktycznie powiązane i poniesione w związku z działalnością, nie możesz odliczyć od podatku rzeczy lub usług zakupionych do celów prywatnych.
Koszty musisz udokumentować, dlatego należy przechowywać wszelkie rachunki/dowody zakupów.

  1. Co z ZUS? 👱🏼‍♂️

Nie ma tutaj obowiązku odprowadzania jakichkolwiek składek ZUS, także zdrowotnego i społecznego.

  1. Co z VAT? 💸

Jesteś zwolniony z obowiązku płacenia podatku VAT, ponieważ twoje przychody z niezarejestrowanej działalności gospodarczej nie przekroczą 200.000,00zł rocznie. Jednak zwolnienie z VAT nie przysługuje, jeśli:

➡️ sprzedajesz:
a) towary wymienione w załączniku nr 12 do ustawy o VAT (metale szlachetne i złom z nich, wyroby jubilerskie)
b) towary opodatkowane podatkiem akcyzowym, z wyjątkiem: energii elektrycznej, wyrobów tytoniowych i samochodów osobowych innych niż nowe, zaliczanych, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji
c) w niektórych przypadkach: budynki, budowle lub ich części
d) tereny budowlane
e) nowe środki transportu
f) przez internet towary, takie jak: preparaty kosmetyczne i toaletowe; komputery, wyroby elektroniczne i optyczne; urządzenia elektryczne i nieelektryczny sprzęt gospodarstwa domowego; maszyny i urządzenia niesklasyfikowane gdzie indziej
g)hurtowo i detalicznie części do: pojazdów samochodowych; motocykli

➡️ świadczysz usługi:
a) prawnicze
b) w zakresie doradztwa (z wyjątkiem doradztwa rolniczego)
c) jubilerskie
d) ściągania długów, w tym factoringu

➡️ nie posiadasz siedziby działalności gospodarczej w Polsce.

Jeśli twoja działalność obejmuje takie towary lub usługi, to masz obowiązek zarejestrowania się jako czynny podatnik VAT. Stajesz się wtedy płatnikiem podatku VAT i masz obowiązek uzyskać numer NIP oraz prowadzić rejestr sprzedaży i zakupów.

  1. Plusy 🙂

Niskie koszty prowadzenia - brak obowiązku płacenia składek ZUS, co w przypadku tradycyjnej działalności gospodarczej stanowi znaczący miesięczny koszt (jednocześnie może to być także minusem, z uwagi np. na brak ubezpieczenia zdrowotnego, a co za tym idzie prawa do opieki zdrowotnej).

Uproszczona księgowość - działalność nierejestrowana wymaga mniej formalności księgowych, co może przekładać się na niższe koszty obsługi księgowej lub możliwość samodzielnego prowadzenia ewidencji.

Brak konieczności rejestracji w CEIDG - ułatwia to rozpoczęcie działalności, eliminując biurokrację związaną z rejestracją i prowadzeniem pełnej działalności gospodarczej.

Brak konieczności opłacania okresowych zaliczek na podatek dochodowy.

  1. Minusy 😟

Ograniczenie przychodu - działalność nierejestrowana jest dostępna tylko dla przedsiębiorców, których przychody nie przekraczają określonego limitu w skali roku. Oznacza to, że szybko rozwijająca się działalność może być zmuszona do rezygnacji z tej formy.

Ograniczone możliwości kredytowe i finansowania - Brak zarejestrowanej działalności gospodarczej może utrudniać dostęp do kredytów bankowych oraz innych form finansowania.

Ograniczona wiarygodność biznesowa - dla niektórych kontrahentów forma działalności nierejestrowanej może być postrzegana jako mniej profesjonalna, co może wpływać na nawiązywanie nowych kontaktów biznesowych.

Brak możliwości wykonywania działalności, która wymaga koncesji, licencji czy pozwoleń

augustyn.legal Logo

Anna Augustyn
Kancelaria Radcy Prawnego

Krajowa Izba Radców PrawnychOkręgowa Izba Radców Prawnych we Wrocławiu

Adres korespondencyjny

lokal 321 (3 piętro)
ul. Januszowicka 5
53-135 Wrocław